2023 yılı itibarıyla Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından alınan karar doğrultusunda yurt dışı harcama taksitlendirme imkânı tamamen kaldırılmıştır. Bu yeni düzenleme yurt dışında yapılan tüm harcamaları kapsar ve taksitli ödeme seçeneklerinin artık mümkün olmadığı anlamına gelir. Yalnızca Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde yapılan harcamalar bu düzenlemeden muaf tutulmuştur.
Yurt Dışında Harcama Taksitlendirme Yasağı
Önceden yurt dışı seyahatlerinde alışverişlerde veya tatil planlamalarında yapılan harcamalar taksitlendirilebiliyordu. Ancak yeni düzenlemeyle birlikte yurtdışı taksitlendirme imkânı artık tamamen ortadan kaldırıldı. Bu karar yalnızca alışverişleri değil, uçak bileti alımları veya seyahat acentesi ödemeleri gibi tatil ile ilgili tüm harcamaları kapsar. Bu değişiklik yalnızca tüketiciler için değil aynı zamanda yurt dışı seyahat ve alışveriş sektörlerinde de önemli etkiler yaratacaktır.
Yurt Dışındaki Harcamanın Taksitlendirilmesi Neden Kaldırıldı?
Yeni düzenlemenin arkasında ekonomik sebepler bulunmaktadır. Türkiye’deki döviz kuru dalgalanmaları ve yüksek enflasyon oranları, ülkeden yapılan döviz çıkışını artırıyordu. Taksitli ödeme seçenekleri ile yapılan alışverişlerin döviz kurundaki ani değişikliklerle birleşmesi, finansal risklere yol açıyordu. Özellikle taksitli ödemeler döviz kurundaki artışla birlikte alışverişin toplam maliyetinin yükselmesine sebep olabiliyordu. Bu sebeple yurt dışı harcama taksitlendirme yasağının getirilmesiyle birlikte döviz çıkışı kısıtlanarak, bu tür risklerin önüne geçilmesi amaçlanmıştır.
İçindekiler
Ayrıca taksitlendirme uygulamasının ortadan kaldırılması, daha fazla Türk lirasının ülke içinde kalmasına olanak sağlayarak, döviz rezervlerinin korunmasına yardımcı olur. Bu sayede ekonominin stabilizasyonu hedeflenmektedir.
Yurt Dışındaki Harcamanın Taksitlendirilmesinin Etkilediği Sektörler
Yurt dışı harcamalarındaki taksit yasağı birçok sektörü doğrudan etkilemiştir. Bu yasağın en çok etkilediği alanlardan biri seyahat sektörü olmuştur. Tatil veya iş seyahati planlayan kişiler artık uçak bileti alımlarını ve otel ödemelerini taksitle gerçekleştiremeyeceklerdir. Ayrıca seyahat acenteleriyle yapılan tur anlaşmalarının da tek çekimle ödenmesi zorunlu hale gelmiştir. Bu durum turizm sektöründeki satışları olumsuz etkileyebilir.
E-ticaret sektörü de bu yasağın etkilerinden nasibini almıştır. Yurt dışından yapılan alışverişlerde taksitlendirme imkânı tüketiciler için cazip bir seçenekken yeni düzenleme ile birlikte bu alışverişlerin sadece tek çekimle yapılması gerekmektedir. Özellikle yurtdışından daha uygun fiyatlarla yapılan alışverişler, taksitlendirme imkânı olmadığı için azalabilir.
Ayrıca yurt dışında eğitim gören öğrenciler için harcamaların ödenmesi noktasında zorluklar yaşanabilir. Öğrenciler harcamalarını karşılamak için daha fazla finansal zorlukla karşılaşabilir çünkü bu tür büyük harcamalar için taksit imkânı ortadan kalkmıştır.
Yurt Dışı Taksit Yasağının Olası Sonuçları
Bu düzenleme hem olumlu hem de olumsuz sonuçlar doğurabilir. Olası sonuçlar ise şu şekilde;
- Taksitlendirme imkânının kaldırılması Türk vatandaşlarının daha fazla döviz çıkarmalarını engelleyebilir. Yurt dışına yapılan harcamalar artık daha hızlı ve tek seferde ödenecek böylece döviz çıkışı kısıtlanacaktır.
- Taksitlendirme seçeneğinin kaldırılması, yurt dışına seyahat etmek isteyenlerin sayısında bir azalma yaratabilir. Özellikle tatil ve alışveriş için yurt dışına giden kişiler taksit imkânı olmadığı için harcamalarını tek seferde yapmakta zorlanabilirler.
- Seyahat acenteleri ve havayolu şirketleri, yurt dışı seyahat taleplerindeki azalma nedeniyle gelir kaybı yaşayabilirler. Aynı şekilde e-ticaret sektörü de yurt dışından alışveriş yapmayı tercih eden tüketicilerin azalmasıyla olumsuz etkilenebilir.
- Yurt dışında eğitim gören öğrenciler için bu yeni düzenleme finansal açıdan bir engel teşkil edebilir. Eğitim harcamalarını karşılamakta zorluk çeken öğrenciler, bu durumdan olumsuz etkilenebilir.
- Yurt dışına yapılan seyahatlerin azalmasıyla birlikte, Türk vatandaşlarının yurt içindeki tatil destinasyonlarına olan talebin artması beklenmektedir. Bu da yerli turizmi canlandırabilir.
Ekonomik İstikrar ve Tüketici Davranışları Üzerindeki Etkiler
Yurt dışı harcama taksitlendirme yasağının getirilmesi döviz kuru istikrarını sağlamak amacıyla önemli bir adım olarak değerlendirilebilir. Ancak bu düzenleme tüketici davranışlarını değiştirebilir. Taksitlendirme imkânı olduğu dönemde yurt dışına alışveriş yapmayı tercih eden kişiler şimdi yalnızca nakit ödeme yapmak zorunda kalacaklar. Bu durum, yurt dışı harcamaları ve seyahatlere olan ilgiyi azaltabilir.
Öte yandan bu kararın döviz çıkışını engellemek ve Türkiye ekonomisinin döviz rezervlerini korumak adına önemli olduğu da söylenebilir. Ancak kısa vadede yurt dışı harcama taksitlendirme imkânının kaldırılmasının sektörel gelirlerde ve tüketici tercihlerinde önemli değişimlere yol açması bekleniyor.
