Kurda yer alan dalgalanmalar ve oluşan ciddi değer düşüşleri incelediğinde sabit kur rejimi nedir sorusu sorusu sorulmaya ve yatırımcılar tarafından araştırılmaya başladı. Bu sorunun cevabına ve gerekli kaynaklara bu içeriğimizde ulaşabilirsiniz.
Covid dönemiyle birlikte ekonomide oluşan ciddi problemlerin yanı sıra dünyada gelişen pek çok politik sorunlar kurlarda dalgalanma olmasına pek çok dev şirketin iflasına ya da küçülmeye gitmesine sebebiyet verdi. Peki sabit kur rejimi kavramı bu olayların neresinde idi ona detaylıca bakmaya çalışalım.
[ilgiliMakale icerik_id=”3604″]
Sabit Kur Rejimi Ne Anlama Gelmektedir?
Merkez bankası tarafından ülkemizin para değerinin herhangi yabancı bir kura veyahut döviz sepetine sabitlenmesine verilen isimdir. Böyle bir durum yaşandığı zaman para değerinde bir sabitlik söz konusu olacağı için para değeri piyasanın arz/talep şartlarını yansıtmaz.
Sabitlenirken baz alınan para biriminde meydana gelen olası yükseliş veya düşüş durumlarında merkez bankası yerel para birimi için tekrar bir işlem yapmak durumunda kalabilir. Sabitlenmiş olan değer ise yeniden revize edilene kadar bulunduğu konumda kalmaya devam eder. Böylelikle revize edilene kadar değişim olmayacağı merkez bankası tarafından garantiye alınmış olur.
Parite Kuru Nedir?
Sabit kur rejiminde bilinmesi gereken bir diğer terim ise parite kuru olarak karşımıza çıkmaktadır. Ülkenin yerel para biriminin referans alınan döviz kuru ile arasında meydana gelen farka parite kuru ismi verilmektedir. Yine aynı şekilde bu kurun takip edilip, revize edilmesi veya aynı düzeyde tutulması durumundan merkez bankası sorumludur. Tabii ki bu değişimlerin çok düşük bir düzeyde olmasına müsaade edilmektedir.
[ilgiliMakale icerik_id=”3575″]
Öyle ki, örnek vermek gerekirse ayarlanabilir sabit kur sisteminde belirlenmiş olan yerel kurun 1$ için 5,80 TL olduğunu düşünelim. Bu kur sabitlenmiş olacaktır. Fakat dar bir şekilde değişim olanağı bulunabilir. Bu dar kavramındaki oran %1 şeklinde ifade edilebilir. Eğer ilgili kur bu ifadenin üstüne çıkarsa merkez bankası hemen müdahalede bulunup revizyon sağlar.
Devülasyon Ve Revülasyon Nedir?
Eğer bu müdahaleler konusunda bir problem çıkar ve değişim ilgili banda çekilemez ise yerel para biriminin değeri yeniden belirlenebilir. Eğer yerel para biriminde gerçekleşen bu düşüş çok ciddi bir seviyede ise ve bu şekilde devam edeceği düşünülüyorsa yerel para birimine müdahale edilerek düşürülmesi gerekli olabilir. Bu olaya ise devülasyon ismi verilmektedir. Olursa bu sefer düşürülmesi değil yükseltilmesi gerekli olursa da bu işlem revülasyon olarak karşılık bulur.
Bu öğrendiklerimiz kapsamında sabit kur rejimi enflasyonu eğer kontrol altında tutulmak isteniyorsa para birimleri arasında gerçekleşen düşüş ve yükseliş işlemleri kısıtlanarak bazı bilinmezler çözülebilir ve dış ticaret hacmi artırılabilir. Bu amaçla kullanılabilmektedir.
